ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద నది ఎందుకు ఎండిపోతోంది ?

నిర్దేశం, హైద‌రాబాద్ః ప్రపంచంలోని అతిపెద్ద నదులలో ఒకటిగా పరిగణించబడే అమెజాన్ ప‌రిస్థితి ద‌య‌నీయంగా మారింది. 121 ఏళ్లలో ఎన్నడూ లేనంత కరువును ప్రస్తుతం ఈ నది ఎదుర్కొంటోంది. ఈ నది నీరు ఇప్పుడు లావా, బూడిదలా మారిపోతోంది. ఈ నది ఉష్ణోగ్రత 2 డిగ్రీలకు చేరుకుంది. దీంతో ఆ న‌దిని ఆధారం చేసుకుని జీవిస్తున్న‌ లక్షలాది జలచరాలు చనిపోతున్నాయి. ఇప్ప‌టికే చాలా చ‌నిపోయాయి. వాటిలో 150 డాల్ఫిన్లు ఉన్నాయి. అమెజాన్ నదిలో ఈ రకమైన కరువు శాస్త్రవేత్తలకు కూడా పెద్ద సవాలుగా మారింది. ఇది ఏదైనా పెద్ద ప్రమాదానికి సంకేతమా అనే ప్రశ్న ఇప్పుడు తలెత్తుతోంది. మరి ఇంత పెద్ద మార్పు రావడానికి కారణం ఏమిటి?

2007 ఐపీసీసీ నివేదికలో గ్లోబల్ వార్మింగ్ కారణంగా ఎల్ నినో లాంటి పరిస్థితులు మళ్లీ మళ్లీ సంభవిస్తాయని స్పష్టమైంది. ఇది అక్క‌డి భౌగోళిక ప‌ర‌మైన మార్పుల‌తో పాటు రాజకీయ మార్పుల‌ను కూడా శాసిస్తుంది. ఎందుకంటే గ్లోబల్ వార్మింగ్ మానవ కార్యకలాపాల వల్ల సంభవిస్తుంది. ప్రతి దేశం, ప్రతి వ్యక్తి నికి బాధ్యత వహించాల్సి ఉంటుంది.

ఎందుకు అమెజాన్ ఎండిపోతోంది ?

మధ్య పసిఫిక్ మహాసముద్రంలో నీటి ఉష్ణోగ్రతలు సాధారణ ఉష్ణోగ్రతలకు తిరిగి వచ్చే సంభావ్యత జనవరి – మార్చి 2024 నాటికి సున్నాగా ఉంటుందని అంచనా వేశారు. కానీ, జూలై 2024 వరకు ఆ అంచ‌నాలో 50 శాతం కూడా మార్పు రాలేదు. అమెజాన్ ప్రాంతంలో మ‌రో రకమైన కరువు అట్లాంటిక్ డైపోల్ నుంచి వస్తుంది. ఇక్కడ ఉష్ణమండల ఉత్తర అట్లాంటిక్ మహాసముద్రంలోని నీరు వెచ్చగా మారుతుంది. అయితే దక్షిణ అట్లాంటిక్‌లోని నీరు చల్లగా ఉంటుంది. 2005 – 2010 లో జరిగినట్లుగా ‘ అట్లాంటిక్ డైపోల్ ‘ అమెజాన్ నైరుతి భాగంలో కరువును కలిగిస్తుంది. ప్రస్తుత ‘ అట్లాంటిక్ డైపోల్ ‘ కనీసం జూన్ 2024 వరకు కొనసాగుతుందని భావిస్తున్నారు.

41 ఏళ్ల క్రితం కరువులో 2 లక్షల మంది బ‌లి

తూర్పు పసిఫిక్‌లోని సెంట్రల్ ఎల్ నినో వెచ్చని నీరు ఇప్పుడు సముద్రం మధ్యలోకి విస్తరించింది. ఈ సెంట్రల్ ఎల్ నినో అక్కడ తీవ్రమవుతుంది. 1982లో అలాగే 1997 లో జరిగినట్లుగా ఎల్ నినో ఉత్తర అమెజాన్‌లో తీవ్రమైన కరువును కలిగిస్తుంది. రోరైమా ప్రావిన్స్, బ్రెజిల్ సరిహద్దులో వెనిజులాతో ఉంది. ఇది అడవి మంటలకు ప్రసిద్ధి చెందింది. 1982 నాటి ఎల్ నినో కారణంగా అమెజాన్‌లో చెట్లు విధ్వంసంతో పాటు ఇథియోపియా, పొరుగున ఉన్న ఆఫ్రికా దేశాలలో తీవ్ర‌మైన‌ కరువు సంభ‌వించింది. దీని కారణంగా 2,00,000 మందికి పైగా మరణించారు. వాతావరణ మార్పులపై ఇంటర్ గవర్నమెంటల్ ప్యానెల్ 1995 నివేదికలో 1975 నుంచి ఎల్‌నినో పరిస్థితులను వేగవంతం చేసిన ప్రపంచ వాతావరణ వ్యవస్థలో కొన్ని మార్పులు ఉన్నాయని సూచించింది.